Bozkurt, Türk, Moğol ve Altay mitolojilerinde kutsal bir hayvan ve ulusal bir simge olarak kabul edilir. Boskord ve Pusgurt gibi farklı adlarla da bilinir. Bozkaskır ve Çalkurd sözcükleri de aynı anlamı taşır. Moğollar bu kutsal kurt için Börteçine (Börteşına, Börtöşono) ismini kullanır. Gökkurt veya Gökbörü, Kökbörü gibi betimlemeler de yaygındır.
Bozkurt, rehberlik eden ve kutsal kabul edilen bir varlıktır ve Türk ile Moğol boylarının ortak ongunudur. Bazı topluluklar, soylarının bu kutsal varlıktan türediğine inanırlar. Çoğunlukla soyun bir kolunun Gökkurt’tan, diğer kolunun ise Gökgeyik’den geldiği düşünülür.
Bozkurt'un Türk Mitolojisindeki Rolü Nedir?
Kurt sürülerinin liderlerine Gökkurt denir. Kaskır ve Börü kelimeleri, farklı lehçelerde kurt anlamına gelir. Bozkurt, gökyüzünün simgesidir, alageyik ise yeryüzünün. Göktürkler, bayraklarında kurt başı sembolü kullanır. Bozkurt, savaşçılığı, özgürlüğü, hızı, doğayı, aklı ve stratejik düşünmeyi temsil eder. Türk milletine bir tehlike yaklaştığında, bozkurt ortaya çıkar ve onlara rehberlik eder. Çadırların önüne, tepesinde altından yapılmış kurt başı olan direkler dikilir. Savaş Tanrısı, kurt şekline bürünür. Altıncı yüzyıldan kalma bir taş anıtta, bir kurttan süt emen çocuk betimlenmiştir. Erenler ve evliyalar zaman zaman kurt kılığına girerler. Bozkurt, "Gök Oğlu" olarak da anılır. Halk inanışında bozkurt dişinin taşınması nazardan korunmak için önemlidir. Yakut metinlerinde Bosko olarak geçer. Kırgızlar, bozkırda gezerken kurt görmenin uğurlu olduğuna inanır. Rüyada kurt görmek de hayra yorulur. Hamile kadınlar nazardan korunmak için yastıklarının altına kurt dişi veya derisi koyar. Kurdun koyun sürüsüne girmesi veya ahıra dalması bereket işareti olarak görülürdü. Başkurt efsanelerine göre kurt, atalarına yol göstermiştir, bu yüzden Başkurt olarak adlandırılmışlardır. Hilal taktiği (Turan/Türk taktiği), kurtlardan esinlenilerek Türkler tarafından geliştirilmiştir.
Türklerin Ulusal Sembolü
Bozkurt, Türklerin ulusal sembolüdür ve tarih boyunca kutsal kabul edilmiştir. Bozkurt'un kutsal sayılmasının ve ulusal bir sembol olarak benimsenmesinin temel nedeni, Türklerin bir bozkurdun soyundan geldiklerine inanmasıdır. Günümüzde bozkurt, Türk milliyetçiliğinin sembolüdür. Atatürk tarafından ulusal sembol olarak ilan edilmiş ve birçok alanda kullanılmıştır. Cumhuriyet'in ilk yıllarında, Türk parası üzerinde bozkurt resimleri yer almıştır.