Kahramanmaraş merkezli depremler sonrası Tekirdağ’daki otellere yerleştirilen depremzedelerin, 14 Mayıs 2023’teki Genel Seçimlerin hemen ardından Tekirdağ Büyükşehir Belediyesi tarafından çıkarılmak istendiği iddiası, medyada geniş yankı uyandırdı. Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu (TİHEK) tarafından hazırlanan karara göre belediyenin, konaklama hizmetini seçimlerden hemen sonra sonlandırma kararı, depremzedeler üzerinde siyasi görüş temelinde ayrımcılık yapıldığı varsayımına ortam hazırladı.
Emsal Para Cezası
Tekirdağ Büyükşehir Belediyesi, 16 Mayıs 2023’te depremzedelere geçici konaklama hizmetinin 21 Mayıs’ta sona ereceğini açıkladı. Ancak AFAD verilerine göre bu süreçte 115 depremzede hala otellerde barınmaktaydı. Belediyenin sözleşmelere göre bu hizmeti Haziran sonuna kadar sürdürebileceği belirtilirken seçimlerin hemen ardından hizmetin sonlandırılma çabası “hukuki güvenlik ilkesi” ile çelişti.
Kararda, depremzedelere sunulan konaklama hizmetinin sonlandırılmasının, barınma hakkına müdahale niteliğinde olduğu ve siyasi görüş temelinde ayrımcılık yasağını ihlal ettiği vurgulandı. Bu gerekçeyle Tekirdağ Büyükşehir Belediyesine üst sınırdan 141 bin 934 TL para cezası uygulandı.
TİHEK sitesinde yer alan kararda: "Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından Tekirdağ’daki otellere yerleştirilen depremzedelerin, 14/5/2023 tarihinde gerçekleşen Genel Seçimlerden hemen sonra Tekirdağ Büyükşehir Belediyesi tarafından yerleştirildikleri otellerden çıkarılmak istenildiği iddiasına ilişkindir. Depremzedelere konaklama hizmeti sunan belediyelerden biri olan Tekirdağ Büyükşehir Belediyesi tarafından 16/5/2023 tarihinde ’Saygıdeğer misafirler, Büyükşehir Belediyemiz tarafından depremzede vatandaşlarımıza verilen geçici konaklama hizmeti 21 Mayıs 2023 Pazar günü sonlandırılacak olup bu tarihten sonra geçici konaklama hizmeti verilmeyecektir. Bilgilerinize sunulur.’ şeklinde bir açıklama yapılarak Tekirdağ’daki otellere yerleştirilen depremzedelerin, 14/5/2023 tarihinde gerçekleşen Genel Seçimlerden hemen sonra yerleştirildikleri otellerden çıkarılmak istenildiğine ilişkin iddialar yazılı ve görsel medyaya yansımıştır” denildi.
141 Bin 934 TL İdari Ceza
Karardaki açıklamaların devamında: "Tüm bu hususlar birlikte değerlendirildiğinde, Tekirdağ Büyükşehir Belediyesi Sosyal Hizmetler Dairesi Başkanlığı Sosyal Yardımlar Şube Müdürlüğünün, Tekirdağ Valiliği ve Tekirdağ İl AFAD Müdürlüğüne göndermiş olduğu 16 Mayıs 2023 tarihli ve sayılı yazısından Belediyenin depremzedelere sunmakta olduğu konaklama hizmetini 21 Mayıs 2023 tarihinde sonlandıracağını bildirdiği, Tekirdağ Valiliği İl AFAD Müdürlüğünün 22 Mayıs 2023 tarihli ve sayılı yazısından ise 17/5/2023 tarihi itibarıyla Tekirdağ Büyükşehir Belediyesinden 6 farklı otelde hizmet alan 39 aileden müteşekkil toplam 115 depremzedenin geçici barınma ve diğer ihtiyaçlarının Tekirdağ İl AFAD Müdürlüğünce karşılanmaya başlandığı açıkça anlaşılmakta, konaklama hizmetinin sonlandırılacağına dair yazının yazıldığı ve depremzede vatandaşlara duyurunun yapıldığı 16 Mayıs 2023 tarihi itibarıyla konaklama hizmeti için KDV hariç 3 milyon 585 bin 890,00 TL, yemek hizmeti için KDV hariç 4 milyon 30 bin 546,63 TL harcamanın yapılmış olduğu, imzalanan sözleşmelerin limitlerinin 5 milyon TL olduğu göz önüne alındığında harcama limitlerin dolmaya yaklaştığı savunmasının gerçeği yansıtmadığı, muhatap Belediyenin 7/6/2023 tarihli ve sayılı yazısında sözleşmedeki koşullara göre konaklama hizmetinin yaklaşık olarak 24 Haziran 2023 tarihine kadar, yemek hizmetinin 21/6/2023 tarihine kadar devam edebileceğinin belirtildiği, devam eden bir sözleşmenin mevcut olduğu ve sözleşme koşullarına göre depremzedelere yönelik yaklaşık bir ay daha konaklama ve yemek hizmeti sunulması imkânı varken 14 Mayıs 2023 tarihinde gerçekleştirilen Genel Seçimlerden hemen sonra, muhatap Belediyenin sunmakta olduğu hizmetten herhangi bir gerekçe olmaksızın vazgeçmek istemesinin idareye güven ilkesi (hukuki güvenlik ilkesi) ile bağdaşmadığı, seçim sonuçlarına ilişkin YSK verilerine göre depremden etkilenen illerin ekseriyetinde oyların çoğunluğunu alan siyasi parti ile muhatap Belediye’de görevde olan siyasi partinin farklılık arz ettiği, Genel Seçim tarihi ve konaklama hizmetinin sonlandırılacağının belirtildiği tarih göz önüne alındığında muhatap Belediyenin, konaklama hizmetinden yararlanan depremzede vatandaşların farklı siyasi görüşe sahip olmaları nedeniyle hizmeti sonlandırdığı varsayımına yol açtığı, bu durumun zaten maddi ve manevi olarak zarara uğramış olan depremzede vatandaşları olumsuz yönde etkilediği, kişilerin belirli bir siyasi görüşe sahip olduğu varsayımı üzerinden yapılan konaklama hizmetinin sonlandırılması işleminin barınma hakkına müdahale niteliğinde olduğu ve eşitlik ilkesi ile siyasi görüş temelinde ayrımcılık yasağını güvence altına alan ulusal ve uluslararası düzenlemelere aykırılık teşkil ettiği değerlendirilmiştir. 34. Yukarıda açıklanan nedenlerle, 6701 sayılı Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu Kanunu’nun 9’uncu maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi ve Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in 69’uncu maddesinin birinci fıkrası kapsamında başvuru konusu olayda varsayılan temele dayalı ayrımcılık kapsamında ve siyasi görüş temelinde ayrımcılık yasağının ihlal edildiği kanaatine varılmıştır. İhlalin etki ve sonucunun ağırlığı ile ihlal iddiasına muhatap Belediyenin ekonomik durumu ve hukuki konumu göz önünde bulundurularak ihlal konusu eylemle ilgili muhatap Belediyeye üst sınırdan idari para cezası uygulanmasına karar verilmiştir. Resen incelemede ayrımcılık yasağı ihlali yapıldığına, muhatap hakkında 141 bin 934 TL idari para cezası uygulanmasına, kararın taraflara tebliğine ve kamuoyuna duyurulmasına, Karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemesine başvurulabileceğine, 16/8/2024 tarihinde, oy birliğiyle karar verildi” sözleri yer aldı.
