Harris, geçen hafta DSÖ'nün M çiçeği virüsünün yayılmasını "uluslararası öneme sahip bir halk sağlığı acil durumu" olarak ilan etmesi üzerine, Anadolu Ajansı'na yaptığı açıklamalarda, virüsün mevcut durumunu ve olası etkilerini değerlendirdi. M çiçeği virüsünün, Klad 1 ve Klad 2 olmak üzere iki genetik türü bulunduğunu belirten Harris, özellikle yeni ortaya çıkan "Klad 1b" türü üzerinde durdu.
Klad 1b Türü ve Yüksek Ölüm Oranı
Harris, Klad 1b türünün endişe verici bir hızla yayıldığını ve özellikle çocuklar arasında yüksek bir ölüm oranına sahip olduğunu ifade etti. "Bu yıl, 2023'te tespit edilen vakalardan daha fazla sayıda vaka görüldü ve virüs hızla diğer ülkelere de sıçradı," diyen Harris, Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde artan vakaların, daha önce hiç vaka bildirmemiş olan Burundi, Ruanda, Uganda ve Kenya gibi ülkelere de yayıldığını belirtti.
Harris, virüsün etkilediği gruplar arasında özellikle çocukların ve bağışıklık sistemi zayıf olanların bulunduğunu, bu nedenle virüsün bu gruplar için daha tehlikeli olduğunu söyledi. Çatışmalar nedeniyle yerinden edilmiş insanların da bu virüse karşı savunmasız olduklarına dikkat çeken Harris, ölüm oranlarının bu gruplarda daha yüksek olduğunu belirtti.
M Çiçeği İçin Tedavi ve Önlemler
M çiçeği virüsü için henüz spesifik bir tedavi olmadığını dile getiren Harris, virüsü etkisiz hale getirecek bir antiviral ilacın bulunmadığını ancak semptomatik tedavinin etkili olduğunu kaydetti. Virüs bulaşan kişilerde ateş, ağrı gibi semptomlar görülebileceğini ve bu kişilerin tıbbi tedavi alarak izole edilmelerinin önemli olduğunu vurguladı.
Harris, çiçek hastalığı için geliştirilen aşıların M çiçeğine karşı etkili olduğunu ve temas sonrası ilk 4 gün içinde bu aşıların yapılmasının önerildiğini belirtti. Ancak kitlesel aşılama yerine, virüsün yaygın olduğu bölgelerde hedefli aşılama yapılması gerektiğini vurguladı.
"Yeni Bir Pandemi Beklenmiyor"
İnsanların, M çiçeği virüsünün yeni bir pandemi başlatabileceğinden endişe etmemeleri gerektiğini belirten Harris, "Bu çok farklı bir virüs ve farklı şekilde yayılıyor. Kovid-19 hava yoluyla bulaşırken, M çiçeği virüsü esasen yakın fiziksel temasla yayılıyor," dedi. Harris, bu nedenle M çiçeği virüsünün yayılmasının durdurulmasının daha kolay olduğunu, ancak dikkatli bir şekilde izlenmesi ve tedbirlerin alınması gerektiğini ifade etti.
Harris: Ülkelerin Şeffaflığı Önemli
M çiçeği vakalarının Pakistan ve İsveç gibi ülkelerde de görülmeye başladığını hatırlatan Harris, ülkelerin bu tür vakaları hızlı bir şekilde tespit edip bildirmelerinin önemine değindi. "Ülkelerin M çiçeği virüsüyle ilgili raporlarında şeffaf olmaları, bu hastalıkla mücadeleye büyük katkı sağlayacaktır," diyen Harris, iyi laboratuvar teşhislerinin ve toplum katılımının önemine vurgu yaptı.
M Çiçeği Virüsü Hakkında Bilgi
M çiçeği virüsü, DSÖ'ye göre Poxviridae ailesine ve Orthopoxvirus cinsine ait bir virüs olup, yaygın belirtiler arasında yüksek ateş, baş ve kas ağrısı, yorgunluk, lenf bezlerinde şişme ve ciltte su çiçeğine benzer kabarcıklar yer alıyor. Virüs, kemirgen hayvanlardan veya enfekte bireylerden bulaşabiliyor ve bulaş yolları arasında vücut döküntülerine dokunmak, enfekte kişilerin kullandığı eşyalara temas etmek bulunuyor.
Aşı Çalışmaları ve Korunma Yolları
Hastalığa karşı etkili olan aşılar arasında, ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri (CDC) tarafından önerilen JYNNEOS aşısı yer alıyor. Ayrıca Avrupa Birliği'nde onaylı olan "MVA-BN" aşısı da M çiçeğine karşı kullanılabiliyor. DSÖ ise 9 Ağustos'ta yaptığı açıklamada, acil kullanım listesi için iki aşının değerlendirildiğini duyurdu.
