Ekonomi

Emeklilikte yeni dönem: Aylık bağlama oranları ve yaş şartları değişiyor

Türkiye'nin sosyal güvenlik sistemi, gelecekteki yaşlanma trendlerine uyum sağlamak amacıyla köklü bir reformdan geçmeye hazırlanıyor. Yeni sistem, emeklilik yaşını ve aylık bağlama oranlarını otomatik olarak güncelleyerek sürdürülebilirliği sağlamayı hedefliyor.

Abone Ol

<p><span>Özellikle Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2023-2100 nüfus projeksiyonuna göre, 2075 yılında Türkiye'de her üç kişiden birinin yaşlı olacağı öngörülüyor. Bu durum, sosyal güvenlik sisteminin sürdürülebilirliği açısından büyük bir risk oluşturuyor.</span></p>

<p><span>TÜİK’in projeksiyonlarına göre, 2023'te çalışma çağındaki nüfusun oranı yüzde 68,3 iken, bu oran 2050'de yüzde 61,9'a, 2075'te yüzde 55,9'a ve 2100'de yüzde 54,6'ya düşecek. Bu durum, gelecekte daha az çalışanın daha çok emekliyi finanse etmek zorunda kalacağı anlamına geliyor. Şu anda sosyal güvenlikte aktif/pasif oranı 1,65 olup, bu oran gelecekte emekliyi finanse edebilecek yeterli çalışan kalmaması durumunda ciddi bir krize dönüşebilir.</span></p>

<p><strong>Yeni Sistemde Neler Öneriliyor?</strong></p> <p>Reform kapsamında, sistemin sürdürülebilirliğini sağlamak için nüfusun yaş ortalaması, istihdam oranı ve çalışma çağındaki nüfus gibi kriterlere göre emekli aylığına esas teşkil edecek parametrelerin otomatik olarak güncellenmesi öneriliyor. Bu sistemde, emeklilik yaşı ve aylık bağlama oranları yaşam sürelerine ve çalışan sayısındaki oranlara göre otomatik olarak ayarlanacak.</p>

<p>Şu anda 1999 öncesi, 2000 sonrası ve 2008 sonrası sigortalı girişlere göre yüzde 28 ila yüzde 76 arasında değişen aylık bağlama oranlarında (ABO) yeniden düzenlemeler yapılacak. Özellikle 2008 sonrası sigortalı olanlarda ABO oranı yüzde 40'lara kadar düşerken, reform sonrası bu oranların daha da düşmesi beklenebilir.</p>

<p><strong>Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi:</strong></p> <p>Reformun bir diğer ayağı ise tamamlayıcı emeklilik sistemi olacak. Bu sistemde çalışanlar, işverenleri tarafından tamamlayıcı emeklilik sistemine dahil edilecek ve hem işveren hem çalışan hem de devlet katkı sağlayacak. Böylece sosyal güvenlik sisteminin tamamlayıcısı bir sistem kurgulanacak. Çalışanlar, belirli kriterleri sağlamadan bu sistemden çıkamayacak ve emeklilik dönemi için birikim yapacak.</p>

<p>Bu reform ile birlikte çalışanlar, sosyal güvenlikten emekli olduklarında hem devletten emekli aylığı alacak hem de tamamlayıcı emeklilik sisteminden aylık veya toplu ödeme alabilecek. Bu sayede emekli maaşları güçlendirilerek emeklilerin refah düzeyinin artırılması hedefleniyor.</p>