Çarşamba günü Türkiye İstatistik Kurumu, 2024 yılı Haziran ayına ait enflasyon rakamlarını kamuoyuyla paylaşacak. Geçtiğimiz Mayıs ayında Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) bir önceki aya göre %3,37 artmış ve yıllık bazda %75,45'lik bir yükseliş göstermişti. Son on iki aylık ortalama ise %62,51 oranında bir artışa işaret ediyordu. Bu veriler, Haziran ayında açıklanacak enflasyon rakamları için önemli bir referans noktası oluşturarak ekonomi çevrelerinde çeşitli beklentilere yol açtı.
YILLIK ENFLASYON YÜZDE 71 OLDU
Tüketici Fiyat Endeksi haziranda yüzde 1,64 artarken, yıllık bazda yüzde 71,60 oldu.
2024 yılının ilk 6 ayındaki enflasyon oranı ise %24,73 olarak gerçekleşti. Bu oran, memur ve emeklilerin alacağı zam miktarlarını da belirledi.
SSK ve Bağ-Kur Emeklileri İçin Zam Oranı
SSK ve Bağ-Kur emeklileri, her 6 ayda bir oluşan enflasyon oranı kadar zam alıyor. İlk yarıdaki %24,73 enflasyon oranı, emeklilere bu oranda zam imkanı sağladı.
Memur ve Memur Emeklilerinin Zam Oranı
Memur ve memur emeklisi maaşlarına yapılacak zam oranı, toplu sözleşme zammı ve enflasyon farkının toplamı üzerinden hesaplanıyor. Buna göre, memur ve memur emeklileri %19,31 oranında zamma hak kazandı.
Yılın ilk yarısında gerçekleşen %24,73 enflasyon oranı ile SSK ve Bağ-Kur emeklileri bu oranda zam alırken, memur ve memur emeklileri %19,31 oranında zamma kavuştu. Bu oranlar, toplu sözleşme detayları ve enflasyon farkları göz önünde bulundurularak hesaplandı.
Piyasa Beklentileri ve Merkez Bankası'nın Tahminleri Neydi?
Merkez Bankası'nın son piyasa katılımcıları anketi, ekonomi uzmanları ve analistlerin enflasyon beklentilerini yansıtmaktadır. Haziran ayı anket sonuçlarına göre, cari yıl sonu TÜFE beklentisi %43,52 olarak gerçekleşti. Bir yıl sonrası için TÜFE beklentisi %31,79’a, iki yıl sonrası için ise %20,33’e düşmüştür. Bu veriler, ekonomik aktörlerin orta vadede enflasyonun yavaşlayacağına dair umutlarını göstermektedir. Aylık TÜFE artışlarının yılın ilk yarısında Ocak ayında %6,70, Şubat'ta %4,53, Mart'ta %3,16 ve Nisan'da %3,18 olduğu göz önüne alındığında, Mayıs ayındaki %3,37'lik artış piyasa tarafından dikkatle izlendi.
Maaş Zamlarının Netleşmesi: Memur ve Emekliler Üzerine Etkiler
Haziran ayı enflasyon verilerinin açıklanması, memur ve emekliler için maaş zamlarının da netleşmesi anlamına geliyor. Toplu sözleşme ve enflasyon verileri, bu zamların belirlenmesinde önemli faktörler arasında yer alıyor. Özellikle SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin zam oranları, bu verilere göre şekillenmektedir. Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi'nden Öğretim Görevlisi Tarkan Zengin, yaptığı açıklamada, son beş aylık enflasyonun %22,72 olarak gerçekleştiğini ve bu oranın Haziran ayı enflasyonuyla birlikte daha da artabileceğini belirtti. Zengin, memur ve memur emeklileri için beş aylık enflasyona göre tahmini artış oranının %17,38 olduğunu ve Haziran enflasyonu ile birlikte bu oranın %20 civarına ulaşabileceğini öngördü.
Bu durum, geçmişte olduğu gibi, memur ve memur emeklileri ile SSK ve Bağ-Kur emeklileri arasında dönemsel olarak farklılaşan zam oranlarına yol açabilmektedir. Ocak 2024'teki artışlar sırasında, memur ve memur emeklileri için enflasyon farkı nedeniyle %49,25'lik bir zam yapılmışken, SSK ve Bağ-Kur emeklileri %37,57 oranında zam almıştı. Ancak Cumhurbaşkanı'nın açıklamalarıyla emekliler için bu oranlar eşitlenmişti. Temmuz ayındaki zam oranları da benzer bir şekilde, toplu sözleşme detayları ve enflasyon farkları göz önünde bulundurularak hesaplanacağı biliniyor.