Ekonomi

Alışverişte tüketici haklarına dikkat: "İade ve değişim yoktur" tuzaklarına karşı uyanık olun!

Bazı işletmeler, tüketicilerin haklarını göz ardı ederek, "iade ve değişim yoktur" gibi ibarelerle müşterilerini mağdur edebiliyor. Oysa, yasalara göre hem online hem de fiziki mağazalardan yapılan alışverişlerde, tüketicilere 14 gün içinde iade hakkı tanınması zorunlu. İstanbul Aydın Üniversitesi Öğretim Görevlisi Avukat Özlem Şen, özellikle ikinci el ürün satışı yapan internet sitelerinde bile tüketicinin bu hakkının geçerli olduğunu vurguluyor.

Abone Ol

Sadece ürün alışverişlerinde değil, hizmet satın alımlarında da cayma hakkının bulunduğunu belirten Şen, tüketicilerin bu konuda da dikkatli olmaları gerektiğini ifade ediyor. Özlem Şen, online kurslar veya dersler gibi hizmetlerin satın alımında, tüketicilerin 14 gün içinde hiçbir gerekçe göstermeden cayma hakkını kullanabileceklerini belirtti. Ancak, kişiye özel hazırlanmış ürünler veya hijyen koşulları nedeniyle iadesi mümkün olmayan ürünlerde bu hakkın geçerli olmadığını da ekledi.

Tüketici Hakları İçin Başvuru Yolları

Tüketicilerin, iade taleplerinin reddedilmesi durumunda nasıl bir yol izlemeleri gerektiğine dair bilgi veren Şen, şu uyarılarda bulundu:

"Eğer alışveriş tutarı 104 bin liranın altındaysa, tüketiciler e-Devlet üzerinden Tüketici Hakem Heyeti’ne başvuru yapabilirler. Başvurunun ardından, en geç 6 ay içinde karar verilir ve bu süre bazı durumlarda 9 aya kadar uzatılabilir. 104 bin liranın üzerindeki talepler içinse Tüketici Mahkemesi’ne başvurulması gerekmektedir."

Dolandırıcılık Durumlarında Hukuki Yollar

Özlem Şen, tüketicilerin mağduriyet yaşadığı durumlarda, özellikle sosyal medya üzerinden yapılan alışverişlerde, nitelikli dolandırıcılığın söz konusu olabileceğini belirtiyor. Sipariş edilen ürün yerine farklı bir ürün gönderilmesi veya para iadesinin yapılmaması gibi durumlarla karşılaşan tüketicilerin, Türk Ceza Kanunu’nun 158. Maddesi kapsamında satıcı hakkında suç duyurusunda bulunabileceklerini ifade ediyor. Bu tür durumlarda 3 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası öngörülmektedir.

İkinci El Ürünlerde de İade Hakkı Geçerli

İkinci el ürün satışlarının yapıldığı platformlarda da iade hakkının geçerli olduğunu vurgulayan Şen, bu tür satış yapan kişilerin "iade kabul edilmez" gibi ifadeler kullanmalarının hukuki bir dayanağı olmadığını hatırlatıyor. Ayrıca, iade sürecinin uzaması durumunda, tüketicilerin bu tutara faiz işletebileceğini de belirtiyor.