BDDK'nın duyurduğu yeni güvenlik düzenlemeleri, önümüzdeki hafta Türkiye genelinde uygulanmaya başlanacak. Bu düzenlemeler, ATM'lerde kullanılan şifrelerin güvenlik seviyesini artırmayı hedefliyor. Yapılan araştırmalara göre, birçok banka müşterisi kolay tahmin edilebilen şifreler kullanıyor. Bu durum, dolandırıcıların işini kolaylaştırdığı için, "1453" ve "1923" gibi yaygın şifre kombinasyonları yasaklanacak.
Müşterilere Zorunlu Şifre Değişikliği
Yeni sistem kapsamında, bu yasaklı şifrelerden birini kullanan banka müşterileri, ATM'lerde ilk işlem esnasında şifrelerini değiştirmek zorunda kalacak. Bu adım, şifre güvenliğini artırarak olası dolandırıcılık vakalarının önüne geçmeyi amaçlıyor.
ATM'lerde Düşük Banknot Sorunu
Güvenlik önlemlerinin yanı sıra, ATM'lerde yaşanan düşük banknot sorunu da gündemde. Özellikle büyük şehirlerde, ATM'lerin genellikle 200 TL’lik banknotlar vermesi, vatandaşlar için sorun oluşturuyor. Bu sorunun çözümü için yeni banknotların tedavüle sokulması planlanıyor. BDDK, bu düzenleme ile hem kullanıcı güvenliğini artırmayı hem de ATM'lerde yaşanan operasyonel sorunları en aza indirmeyi amaçlıyor.
Orta Vadeli Program ve Emeklilik Düzenlemeleri
2025-2027 yıllarını kapsayan Orta Vadeli Program (OVP) ile emeklilik sistemine yönelik yeni düzenlemeler de şekillenmeye başladı. Ekonomi bürokrasisi, sosyal güvenlik sistemindeki dengenin korunması için çeşitli seçenekleri masaya yatırmış durumda.
Emekli Çalışanlardan Yeni Prim Kesintisi
Gündemdeki öneriler arasında, emeklilikten sonra çalışmaya devam eden bireylerden genel sağlık sigortası primi kesilmesi bulunuyor. Hali hazırda emeklilik dönemine kadar çalışanlardan yüzde 12,5 oranında genel sağlık sigortası primi kesiliyor. Bu primin yüzde 7,5’u işveren, yüzde 5’i ise çalışan tarafından karşılanıyor.
Ancak emeklilik sonrası çalışanlar için sistem farklı işliyor. Emekli maaşı alarak çalışmaya devam edenler yalnızca sosyal güvenlik destek primi ödüyor ve genel sağlık sigortası primi ödemiyor. Yeni düzenleme ile bu gruptan da genel sağlık sigortası primi alınması planlanıyor. Yaş sınırı henüz belirlenmemiş olmakla birlikte, 55-60 yaş aralığında bir kriterin getirilmesi bekleniyor.
İkinci Emeklilik Sistemi Geliyor
Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES), OVP kapsamında bir kez daha gündeme alındı. Bu sistem, şu anda zorunlu olmayan ve 45 yaş altı çalışanlara uygulanan Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) içindeki Otomatik Katılım Sistemi’ni daha geniş bir çerçevede ikinci emeklilik olarak sunacak. Böylece çalışanlar, hem SGK’dan hem de TES kapsamında ikinci bir emeklilik hakkına sahip olacaklar. Ancak bu sistemin kıdem tazminatını tehlikeye atabileceği yönünde bazı endişeler de dile getiriliyor.
Mevcut sistemde çalışanlar, brüt maaşlarının yüzde 3’ünü BES’e aktarıyor. Devlet ise bu tutarın yüzde 30’u kadar katkı sağlıyor. Yeni sistem ile işveren katkısı da sisteme dahil olacak. Sistemdeki birikim sahiplerine, 10 yıl ve 56 yaş şartlarını sağlamaları halinde toplu para veya emekli maaşı ödemesi yapılacak.
Sosyal Güvenlikte Yeni Dönem
Sosyal güvenlik sistemine yönelik bu düzenlemelerin amacı, mali sürdürülebilirliği sağlamak ve çalışanları daha uzun süre istihdamda tutmak. Bu kapsamda yapılacak düzenlemeler, hem adaletli bir sosyal güvenlik sistemi oluşturmayı hem de emeklilik sonrası çalışanlardan alınacak primlerle sistemi daha dengeli bir hale getirmeyi hedefliyor.