Şeyh Said, 1865 yılında Elazığ'da doğdu.
Şeyh Said Kimdir?
Genç yaşta eğitimine Palu, Diyarbakır ve Muş bölgelerinde devam etti. Eğitim sürecinde Nakşibendi Tarikatı'na katıldı ve dergahın başına geçti. I. Dünya Savaşı sırasında Rusya'nın Doğu Anadolu'yu işgal etmesi üzerine Piran'a taşındı. Daha sonra Hınıs Kolhisar'a yerleşti. 29 Haziran 1925 tarihinde Diyarbakır'da idam edildi.
Aile Geçmişi ve İlk Evliliği
Şeyh Said, Seyyid asıllı bir aileden gelmektedir. İlk evliliğini, dedesi Şeyh Ali Septi'nin halifelerinden Şeyh Ahmed-i Çani'nin kızı Amine Hanım ile gerçekleştirdi. Bu evlilikten beş kız ve beş erkek olmak üzere toplam on çocuk sahibi oldular. Ancak, Said'in ilk eşi, Rus Harbi sırasında Hınıs'tan Piran'a göç ettikleri zaman rahatsızlanarak vefat etti.
İkinci Evliliği ve Çocukları
Said, ilk eşinin vefatından sonra, Kürt Miralayı Hamidiye Alaylarının liderlerinden Cibranlı Halit Bey'in kız kardeşi Fatma Hanım ile ikinci evliliğini yaptı. Bu evlilikten de çocukları oldu. Şeyh Said’in çocuklarından Ali Rıza Efendi'nin oğlu Mehmet Fuat Fırat, 1973 yılında Erzurum'dan bağımsız milletvekili olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne girmiştir.
Şeyh Said İdamı ve Son İsteği
29 Haziran 1925 tarihinde Şark İstiklal Mahkemesi tarafından Diyarbakır Dağkapı Meydanı'nda asılan Şeyh Said, idam sehpasında son isteği olarak kağıt ve kalem talep etti. Kağıda Arapça olarak "Benim bu değersiz dallarda asılmama pervam yoktur. Muhakkak ki mücadelem Allah ve din içindir." şeklinde bir yazı yazdı. Kelime-i Şehadet getirdikten sonra idam edildi.
Şeyh Said Mezarı Nerede?
Şeyh Said’in mezarının nerede olduğu halen bilinmemektedir. Onun mücadelesi ve yazdığı son mesaj, tarihçiler ve araştırmacılar tarafından dikkatle incelenmektedir.
