Tekin, kayıt dışı istihdamın hem çalışanlar hem işverenler hem de devlet açısından ciddi sorunlar doğurduğunu belirterek, SGK’nın bu konuda rehberlik ve bilgilendirme faaliyetlerine devam ettiğini vurguladı.
Rehberlik ve Bilgilendirme Faaliyetleri
Tekin, SGK’nın her yıl ülke genelinde yürüttüğü rehberlik ve bilgilendirme çalışmalarını hatırlatarak, özellikle sivil toplum kuruluşları ve meslek odalarına ziyaretler gerçekleştirdiklerini dile getirdi. Bu ziyaretler kapsamında işverenlerin kayıt dışı istihdam konusunda bilinçlendirilmesi hedefleniyor.
Kayıt Dışı İstihdam Nedir?
Kayıt dışı istihdamın yalnızca sigortasız işçi çalıştırmak anlamına gelmediğini ifade eden Tekin, çalışma günlerinin eksik bildirilmesi ya da maaşların tam yansıtılmamasının da bu kapsama girdiğini söyledi. Çalışanların sigortalı olarak çalıştırılmalarının anayasal bir hak olduğunu vurgulayan Tekin, hem işverenlerin hem de çalışanların bu konuda sorumluluk sahibi olması gerektiğinin altını çizdi.
Kayıt Dışı İstihdamın Olumsuz Etkileri
Tekin, kayıt dışı istihdamın uzun vadede çalışanların sosyal haklarını yitirmelerine neden olduğunu belirtti. Kayıt dışı çalışan bir işçinin emekli olma, işsizlik sigortasından yararlanma gibi hakları olmadığı gibi iş kazası durumunda da hiçbir koruma altında olmadığını ifade etti. Ayrıca, bu durumun devlet açısından vergi ve prim kaybına, sosyal güvenlik sisteminde dengesizliğe yol açtığını ekledi.
İşverenler İçin Ciddi Yaptırımlar
Kayıt dışı işçi çalıştırmanın işverenler için de ağır idari para cezaları getirdiğini hatırlatan Tekin, denetimlerde sigortasız işçi çalıştıran işverenlere yüksek para cezaları uygulanacağını söyledi. Tekin, bir işçinin bir yıl boyunca kayıt dışı çalıştırılması durumunda işverene 14 asgari ücrete kadar para cezası kesilebileceğini belirtti. Ayrıca, işverenlerin sigorta prim teşviklerinden faydalanma haklarını da kaybedebileceğini vurguladı.
Çalışanlar İçin Bilgilendirme Yolları
Çalışanların, sigortasız çalıştırıldıklarını öğrenmek için çeşitli yöntemler olduğunu dile getiren Tekin, e-devlet, Alo 170 hattı ve Sosyal Güvenlik İl Müdürlükleri aracılığıyla bu bilgilere kolayca ulaşılabileceğini ifade etti. Çalışanların sigortasız çalıştırıldıkları durumlarda bu kanallardan ihbar ve şikayetlerini iletebileceğini belirtti.
Yabancı Uyruklu İşçi Çalıştırma Konusunda Uyarı
Tekin, yabancı uyruklu işçilerin çalıştırılması konusunda da önemli uyarılarda bulundu. Çalışma izni olmadan yabancı işçi çalıştırmanın ciddi yaptırımlar getirdiğini, 2024 yılı itibarıyla bu cezanın 56 bin 752 TL olduğunu belirtti. Ayrıca, bu işçilerin barınma ve ülkelerine dönüş masraflarının da işveren tarafından karşılanması gerektiğini hatırlattı.
Bankalar Üzerinden Ücret Ödeme Zorunluluğu
Tekin, 5 ve üzeri işçi çalıştıran işverenlerin, işçi ücretlerini bankalar aracılığıyla ödemelerinin zorunlu olduğunu vurguladı. Bu kurala uymayan işverenlerin de para cezasına tabi tutulacağını ifade etti.
Kayıt Dışı İstihdamla Mücadele Devam Edecek
SGK olarak kayıt dışı istihdamla mücadelenin devam edeceğini belirten Tekin, bu alandaki bilgilendirme faaliyetlerinin süreceğini ve denetimlerin artırılacağını söyledi. Kayıt dışı istihdamın önlenmesinin sosyal güvenlik sisteminin sürdürülebilirliği açısından kritik olduğunu ifade etti.
