Dünya, çocuklar için tam bir felaket yerine döndü. Savaşlar, depremler ve diğer doğal felaketler ile açlık, yoksulluk, işsizlik hepsi çocukları vuruyor, öldürüyor…
Bu acı durum BM, UNESCO, UNICEF, ILO gibi üst düzey kuruluşlar ve uzmanların hazırladığı raporlara da yansıyor.
RAPORLARA YANSIYANLAR
Geçmişe dönük rakamları da aktaracağım ama Birleşmiş Milletler Çocuk Ölümleri Tahminleri Kuruluşlar Arası Grubu'nun (BM IGME) yayımladığı son raporu hatırlatmak istiyorum.
Rapora göre, 2021'de 5 milyon çocuk 5 yaşından önce hayatını kaybederken, 5-24 yaş arası 2,1 milyon çocuk veya genç hayatını kaybetti.
Rapor, aynı dönemde 1,9 milyon bebeğin ölü doğduğunu belirtiyor.
İşin acı yanı şu: Bu ölümler, sağlık sistemine adil erişim ve yüksek kaliteli çocuk sağlığı hizmetlerinin sağlanmasıyla önlenebilir türdendi.
SEVİNDİRİCİ GELİŞME DE VAR
Raporda yer alan sevindirici yan ise şu: 2000 yılından bu yana dünya genelinde her yaşta daha düşük ölüm riski kayda geçerken, küresel olarak 5 yaş altı çocuk ölümleri yüzde 50 azalmış…
Raporda BM Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) Veri Analitiği Planlama ve İzleme Direktörü Vidhya Ganesh, her gün çok sayıda ebeveynin çocuklarını kaybetmesi travması yaşadığını belirtiyor.
Dünya Sağlık Örgütü Anne, Çocuk ve Ergen Sağlığı Enstitüsü Direktörü Anshu Banerjee ise çocukların hayatta kalma şansının sadece doğduğu yere göre şekillenmesi ve hayat kurtarıcı sağlık hizmetlerine ulaşmada yaşanan eşitsizliklerin büyük bir adaletsizlik olduğunu vurguluyor.
Sahra Altı Afrika ve Güney Asya çocuk ölümlerinin en çok yaşandığı bölgeler. Sahra Altı Afrika'da 2021'deki tüm 5 yaş altı çocuk ölümlerinin yüzde 56. Güney Asya'da ise yüzde 26.
25 YIL ÖNCEKİ DURUM…
Yeni bin yıl öncesi veriler dünya çocuklarının içinde yaşadığı durum çocuk ölümlerinin her yıl artarak devam ettiğini gösteriyordu. Mesela çocuk ölüm hızı o günkü seviyesinde seyretseydi 2 bin yılında 175 milyon çocuk daha 5 yaşına bile gelmeden ölecekti.
1998 yılı Dünya Nüfus Teşkilatı verilerine göre dünyada yaşayan çocuk sayısı 2 milyar 625 milyondu.
Önlenebilir ve tedavi edilebilir hastalıklardan her yıl 4 milyon çocuğun öldüğü dünyamızda, acil tedbir alınmazsa, 2010 yılına kadar 850 bin çocuk AIDS kurbanı olacaktı. Her yıl 2 milyon 200 bin çocuk sadece ishalden ölüyordu.
5 yaşına gelmeden ölen 12 milyon çocuğun yarısı ise yetersiz beslenme kurbanıydı. Açıklanan bir istatistik ise ürkütücünün ötesinde bir anlam taşıyordu.
1990’lı yıllardaki savaşlarda ölen asker sayısı 17 bin 500, buna karşılık savaşlarda ölen çocuk sayısı 2 milyon 325 bin idi.
